Hij is zo druk…

Hij is zo druk”. Als hondentrainer hoor ik die zin nog wel eens, waarbij je het woord “druk” makkelijk kunt vervangen door actief, alert, hyper of “hij heeft veel beweging nodig”. Vanzelfsprekend heeft je hond beweging, actie en vooral ook mentale uitdaging nodig. Maar als je je hond met één van eerder genoemde woorden beschrijft, is het goed om eens kritisch te kijken of overprikkeling ook een rol speelt in het leven van je hond.
Het leven van onze honden ziet er in deze tijd heel anders uit dan zo’n 20 jaar geleden. Het is over het algemeen drukker geworden op straat en in uitlaatgebieden, veel huishoudens hebben een volle agenda wat leidt tot meer activiteiten en we zijn ons er meer van bewust dat het belangrijk is om ook iets met je hond te doen. De combinatie van die factoren zorgt ervoor dat honden in het dagelijks leven aan veel prikkels worden blootgesteld.
Er zijn veel honden zijn die moeite hebben met prikkels als geluiden, mensen, honden, andere dieren, verkeer, weersomstandigheden (onweer, wind, regen) en geuren. Het zorgt voor stress, wat op zijn beurt weer kan zorgen voor wat ik verder in dit artikel hypergedrag noem.

Stress.

Wat heeft stress ermee te maken?
Om te begrijpen hoe dat werkt, is het belangrijk om te weten wat stress eigenlijk is. Internet biedt tal van definities en omschrijvingen die vooral verwijzen naar een negatieve mentale toestand. “Je staat onder druk”, “je bent gespannen”, “je kunt het niet aan”. Dat is hoe het woord stress vaak terugkomt in ons dagelijks leven. Stress is een onderdeel van die dagelijkse gang van zaken en je kunt het niet altijd vermijden. Sterker nog; we zoeken het ook nog geregeld zelf op. Denk maar eens aan horrorfilms, achtbanen, parachutespringen of bungeejumpen. Het zijn dingen die we doen omdat het ons toch op de één of andere manier een goed gevoel geeft. Stress is dus zeker niet alleen maar negatief. Met een beetje stress presteer je ook beter. Nét op de laatste dag voor een deadline aan het werk gaan, is misschien onverstandig maar het kan wél zorgen voor net dat extra beetje prestatievermogen.
Teveel stress is echter niet goed. Je leer- en prestatievermogen stagneert. Waar precies de scheidslijn ligt, is lastig te voorspellen. Dit verschilt per individu. Dat is meteen ook de eerste overeenkomst met stress bij honden.

Om het effect van stress op het gedrag van je hond in te kunnen schatten, is het belangrijk het volgende te weten. Als je hond stress heeft, komen er hormonen vrij in zijn lichaam. Die hormonen zorgen ervoor dat je hond in actie kan komen. Denk bijvoorbeeld aan cortisol, testosteron en adrenaline. Dankzij die fysiologische reacties kan je hond zijn gedrag aanpassen. Als je hond veel van deze stress-hormonen in zijn lijf heeft, kan dat leiden tot explosief gedrag. Als er iets is wat je evenwicht bedreigt, kan het van levensbelang zijn om snel en actief tot een oplossing te komen. Om dan rustig af te wachten, is hoogstwaarschijnlijk niet zo verstandig.
Deze stress-hormonen zetten je hond dus aan tot actie.

Veel honden zijn rusteloos en druk omdat de stress-hormonen door hun lichaam razen. Ze zorgen ervoor dat je hond in beweging komt. Dat is immers de functie van onder meer cortisol en adrenaline. De boodschap is: Doe iets! En dat doen die honden dus. Ze springen bij elk geluidje of elke beweging op. Ze slapen weinig. Ze willen alleen maar spelen. Ze doen niets liever dan rennen. Rust? Dat kennen ze niet. Ze blijven in beweging omdat er in hun lichaam een proces gaande is dat ze aanzet tot actie.
Maar ook: druk door verveling. Er zijn helaas nog meer dan genoeg honden die veel te weinig te doen hebben. Ze maken een rondje door de wijk en komen daarna weer terug in huis waar hun begeleiders verder weinig met ze doen. Die honden zijn druk omdat ze overtollige energie hebben. Ze vervelen zich en grijpen elke prikkel aan om iets te beleven.
Als jij je hond voldoende beweging geeft, je speelt met hem en geeft hem ook op andere manieren mentale uitdaging en hij blijft desondanks hypergedrag vertonen? Dan is het goed om stress als factor grondig onder de loep te nemen!